KENT TARİHİ
İzmir ( Smyrna-Samornia ) M.Ö 3000 yıllarında Lelegler tarafından,
bugünkü Bayraklı yakınında bulunan Tepekule mevkiinde kurulmuştur.
İzmir sözcüğü daha ziyade bir Amazon Kraliçesine atfedilmektedir.
M.Ö 2000-1200 yılları arasında yaşamış olan Hitit Krallığı''nın
tesiri altında kalan İzmir, Hitit Devleti''nin M.Ö 1200 yılında Frig
akınlarıyla yıkılması sonucu M.Ö XI. Yüzyılda Yunanistan''dan Batı
Anadolu kıyılarına göç eden Aiollar, daha sonra da İonlar tarafından
işgal edilmiştir.
İzmir en parlak dönemini İonlar zamanında yaşamıştır. M.Ö 600
yılında Lidya Kralı Alyattase tarafından işgal edilen İzmir, M.Ö 546
yılında Persler''in, M.Ö 334 yılından sonra da Büyük İskender ve
kumandanlarının idaresi altına girmiştir. M.Ö 302''de Trakya''dan
gelerek Büyük İskender''in kumandalarından Antigones''i yenen
Lizimaktos''un, daha sonra da Seleıkoslar''ın hakimiyetine giren
İzmir, kısa bir müddet de Bergama Krallığı idaresinde kalmış.
M.Ö
133 yılında kesin olarak Romalılar''ın eline geçmiştir M.Ö 88
yılında Pontus Kralı Mihridades ele geçirmiştir. Roma
İmparatorluğu''nun ikiye ayrılması ile Bizanslılar''ın bir eyalet
merkezi olan İzmir, M.S 440 yıllarında Hun Hükümdarı Atilla''nın
istilasına uğramıştır. M.S 695 yılından itibaren iki defa
Araplar''ın akınına maruz kalmış, sonra yine Bizanslılar''ın eline
geçmiştir. 1081 yılında İzmir şehri Selcuklular tarafından
fethedilmiştir. 1097 yılında Haçlılar''ın Anadolu''da ilerlemesinden
istifade eden Bizanslılar, İzmir de dahil olmak üzere Ege''de
Türkler''in elinde bulunan tüm yerleri işgal ettiler.
1320 yılında Aydınoğulları Beyliği''nin hükümdarı Mehmet Bey
tarafından geri alınıp, oğlu Umur Bey''e verilen İzmir''in Liman
Kalesi, Haçlı kuvvetlerince 28 Ekim 1334''de tekrar işgal edildi.
1402 yılına kadar Türkler Kadifekale''ye, Haçlılar da Liman
Kalesi''ne hakim kaldılar. Liman Kalesi 1402 yılında Timur
tarafından zapt ve tahrip edilerek, Aydınoğulları Beyliği''ne iade
edildi. Bundan sonra İzmir tarihinde 1426 yılına kadar Aydınoğlu
Cüneyt Bey rol oynamıştır.
1426 yılından itibaren Osmanlı Devleti idaresine giren İzmir, 500
yıla yakın bir süre Osmanlı idaresinde kalmıştır. Osmanlı
İmparatorluğu''nun yükselme devrinde çevresinin merkezi olma
özelliğini daima koruyarak, ekonomik ve sosyal hayatın lokomotifi
olmuştur.
15
Mayıs 1919''da Yunanlılar tarafından işgal edilen İzmir, üç yıldan
fazla işgal altında kaldıktan sonra Ulusal Kurtuluş Savaşı''yla 9
Eylül 1922''de Yunan işgalinden kurtarılmış, Cumhuriyetin ilanından
sonra da İl statüsüne kavuşturulmuştur.
TURİZM
Müzeleri, ören yerleri, mavi bayraklı plajları, doğal güzellikleri,
cami, kilise ve sinagoglarıyla ilgi çeken İzmir, resmi kayıtlara
göre 5 bin yıllık geçmişe sahip. İzmir, yeni turizm sezonunda yine
her din ve ülkeden insanı ağırlıyor.
İzmir’in resmi kayıtlara göre 5 bin, elde edilen bilgi ve bulgulara
göre ise 7 bin yıllık tarihi, kazı alanlarında ve müzelerde saklı.
İzmir, Arkeoloji, Bergama, Çeşme, Efes, Ödemiş, Tire ve Etnografya
müzeleri, kentin binlerce yıllık geçmişini ve barındırdığı
uygarlıkları ziyaretçilerin gözleri önüne seriyor.
Yapılan kazılarda ele geçen bulgularla her geçen gün kentin tarihine
yeni yolculuklar gerçekleştiriliyor. Bayraklı (Eski İzmir),
Kadifekale (Pagos), Kızılçullu Su Kemerleri ve Agora, belli başlı
örenyerleri arasında bulunuyor. İzmir’in merkezindeki Roma dönemine
ait Agora’nın, kazılarda, büyük bölümünün ortaya çıkarıldığı
biliniyor.
EFES
HARABELERİ
İzmir’in Selçuk İlçesi’nde bulunan ve antik çağda önemli bir
uygarlık merkezi olan Efes’i, yılda ortalama 1.5 milyon kişi ziyaret
ediyor. British Museum adına J.T. Wood tarafından 1869 yılında
başlanan bölgedeki arkeolojik kazılar, halen Avusturyalılar
tarafından devam ettiriliyor. Kazılarda, hem Efes tarihi ve Anadolu
arkeolojisine yeni boyutlar kazandırılıp bilimsel sonuçlar elde
edilirken hem de açığa çıkarılan önemli yapı ve anıtlar restore
ediliyor. Kazılarda, Akropol, Bizans Hamamları, Arkadiane (Liman
Caddesi), Antik Tiyatro, Mermer Cadde, Celsus Kitaplığı, Aşk Evi,
Hadrian ve Artemis Tapınakları’nın belli başlı bölümleri ortaya
çıkarılmıştır.
Efes Antik Kenti’nin çevresindeki St. Jean Bazilikası,
Hıristiyanlığı kabulünden önce putperestlerden kaçan 7 gencin,
uykuya dalarak 2 yüzyıl uyuduğu rivayet edilen Yedi Uyuyanlar,
Bülbül Dağı’ndaki Hz. Meryem’in Evi, yerli ve yabancı turistlerin
her zaman ilgisini çeken yerler arasında bulunuyor.
KENT
MERKEZİ
Kentin en önemli alışveriş merkezi olan Tarihi Kemeraltı
Çarşısı, eskinin gizemli ve kubbeli dükkanlarının yanı sıra modern
iş merkezleri, mağazaları, sinemaları ve kafeteryalarıyla her türlü
alışveriş isteğine hitap eden bir site görünümünde. Burada
geleneksel Türk el sanatlarından seramikler, çini panolar, ahşap
ürünler, tombaklar, halı ve kilimlerle deri ürünlerinin her çeşidini
bulmak mümkün olabiliyor.
Musevi işadamı Nesim Levi tarafından Mithatpaşa’nın üst
mahallelerine ulaşmak isteyenlere kolaylık sağlaması için yaptırılan
Tarihi Asansör, günümüzde kentin prestij noktalarından birini
oluşturuyor. Asansör binası, kentin yukarıdan manzarasının
izlenebileceği, restoran ve kafeteryaların bulunduğu bir mekan
olarak kullanılıyor.
Hem manzarayı izlemek hem de çam ağaçlarının yarattığı temiz havayı
içine çekmek isteyenler, Balçova’daki Teleferik Tesisleri’ni ziyaret
edebilir. Spor ve doğaseverler için geniş imkanlar sunulan tesiste,
yamaç paraşütü ve özel tırmanma şeritleri bulunuyor.
Kentin merkezindeki Kültürpark Fuar Alanı, yeşil doğası ve çeşitli
aktiviteleriyle eğlenceli zaman geçirmek isteyenler için iyi bir
alternatif oluşturuyor.
DİNLERİN BULUŞMA YERİ
Camileri, kilise ve sinagoglarıyla İzmir, üç farklı dinin
buluşma merkezi olarak inanç turizmine de hizmet ediyor. 1592
yılında Yakup Bey tarafından yaptırılan Hisar Camii, 1906 yılında
Salepçizade Hacı Mehmet Efendi tarafından yaptırılan Salepçioğlu
Camii, 1663’te Eminoğlu Hacı Mehmet Ağa tarafından yaptırılan
Kestanepazarı Camii, 16. yüzyılda yaptırılan Şadırvan Camii, 1754’te
yaptırılan Konak (Yalı) Camii, belli başlı tarihi camiler arasında
yerlerini alıyor. Ayrıca St. John Bazilikası, Meryem Ana Evi, St.
Polycarp Kilisesi,Beth İsrael Sinagogu, İzmir Kilisesi (Merkez) ve
Bergama Kilisesi ziyaret edilebilecek yer arasında bulunuyor.
Öte yandan, kentin ticari geçmişin yansıtan tarihi hanlar da halenbu
faaliyetlere sahne oluyor. 1795’te Kızlarağası Hacı Beşir tarafından
yaptırılan Kızlarağası Hanı, 18. yüzyılda yaptırılan Mirkelamoğlu ve
Çakaloğlu Hanları, Karaosmanoğlu Hanı, hem alışveriş yapmak hem de
tarihi havayı yaşamak isteyenler için ideal yerler arasında
dikkatleri çekiyor.
KAPLICALAR VE PLAJLAR
Homeros’un destanlarında adı geçen “Agamemnon Kaplıcaları”,
Balçova’da antik dönemlerden bu yana şifa dağıtmaya devam ediyor.
Bayındır, Menemen, Ilıcagöl, Dikili, Seferihisar, Urla ve
Gülbahçe’deki çeşitli kaplıca ve termal merkezler turizme hizmet
veriyor.
OTELLER VE KIŞ TURİZMİ
İzmir’de turizm yatırım belgeli 58 tesis, 6 bin 212 oda ve 13
bin 544 yatak yer alırken, tesislerin 11’i merkezde 19’u Çeşme’de,
8’i Dikili’de ve 5’i Menderes’te bulunuyor. Kentteki 26 mavi
bayraklı plajın 6’sı Menderes, 10’u Çeşme, 3’ü Karaburun, 5’i Foça
ve 2’si Dikili’de yer alıyor.
Öte yandan, Ödemiş’in Bozdağ Beldesi’nde yaptırılan kayak tesisleri,
kışın, İzmirlilerin uğrak yeri haline geliyor. Tesiste, Aralık-Mart
ayları arasında kayak yapılabilirken, özellikle dağın kuzeye bakan
yamaçları, Alp disiplini kayak uygulamaları yapmak için elverişli
bir ortam sunuyor.
ULAŞIM
Kert içinde toplu taşım olanakları son derece düzenli olup, tüm
semtlere ulaşım kolaylıkla yapılabilmektedir. Şehir içinde ulaşım
otobüs, metro ve feribot ile sağlanmaktadır. Bunun dışında
Bornova-Karşıyaka,Bornova-Buca, Bornova-Gaziemir, Çiğli-Bornova,
Balçova-İnciraltı gibi merkezi ilçeler arasında dolmuşlar ile ve
yine şehir merkezinde Alsancak-Konak, Konak-Yenişehir,
Konak-Kahramanlar semtleri arasında taksi-dolmuşlar ile ulaşım
sağlanmaktadır.
MÜZELER
İzmir'de ilk arkeoloji müzesi üç senelik eser toplama ve derleme
çalışmalarından sonra 1927 yılında Basmane semtinde bulunan Ayavukla
(Gözlü) Kilisesi'nde ziyarete açılmıştır. 1951 yılında Kültür parkta
ikinci bir arkeoloji müzesi daha hizmete girmiştir.
Çevresindeki antik kentlerden gelen eserlerin yoğun olmasından
dolayı yeni bir müzeye ihtiyaç duyulmuştur.
Bunun üzerine Konak'ta Bahribaba Parkı içinde 5000 m²lik bir alanda
yeni ve modern bir müze binası inşa edilerek 11 Şubat 1984 yılında
ziyarete açılmıştır.
Müze teşhir salonları, laboratuvarları, depoları, fotoğrafhanesi,
kitaplığı, konferans salonu ile her türlü ihtiyaca cevap verebilecek
şekilde düzenlenmiştir. Eserler müze binası içinde ve bahçede olmak
üzere 1500 üzerindedir.
- İzmir Etnografya Müzesi
- İzmir Atatürk Müzesi
- İzmir Agora
- Selçuk Efes Müzesi
- Bergama Müzesi
- Çeşme Müzesi
- Ödemiş Müzesi
- Birgi Çakırağa Konağı
- Tire Müzesi
|
|